Slavernij in het Romeinse Rijk

Het Romeinse Rijk was nooit zo groot geworden als er geen slaafgemaakten waren geweest. Slaafgemaakten deden bijna al het werk in het Romeinse Rijk.

Slavernij speelde een belangrijke rol in het Romeinse Rijk. Slaafgemaakten deden het grootste deel van het werk. Zij werkten op boerderijen en in de mijnen. Ook werkten zij in de huishoudens van rijke Romeinen, als ambtenaren voor de senaat en als gladiatoren in de arena. Veel onderwijzers waren ook slaafgemaakten. Er waren dan ook veel slaafgemaakten in het Romeinse Rijk. Aan het eind van 1e eeuw voor Chr. waren er alleen al in Italië 2 miljoen(!) slaafgemaakten.

Meester Henk!! Wat is een slaafgemaakte?

Een slaafgemaakte was een mens maar ook een eigendom. Het was je bezit, zoals een pop. Het was van jou. De eigenaar van een slaafgemaakte kon ermee doen wat hij wilde. En niemand mocht daar iets tegen doen. Want het was je recht om je slaafgemaakte te behandelen zoals jij dat wilde. Het was voor de slaafgemaakten dus heel belangrijk wat voor mens je eigenaar was. Sommige eigenaren waren goed voor hun slaafgemaakten. Anderen waren zeer slecht voor hun slaafgemaakten.

Meester Henk!! Hoe was het leven van de slaafgemaakten?

Slaafgemaakten in de huishoudens en in dienst van de staat hadden een redelijk goed leven. Het werk was niet zwaar en zij werden redelijk goed behandeld.

De slaafgemaakten op de boerderijen en in de mijnen hadden wel een zwaar leven. Zij moesten de hele dag hard werken en werden vaak zwaar gestraft met stokslagen en folteringen. Ontsnappen was heel moeilijk omdat zij streng werden bewaakt. Zij droegen vaak een voetklem. Ook kon iedereen goed zien wie een slaaf was. Om hun nek zat een halsband waarop de naam van de eigenaar stond. Ook waren de slaafgemaakten vaak gebrandmerkt. Dan was er met een gloeiende pook een teken op het voorhoofd gemaakt.

Slaven werkzaam in de steengroeves

Meester Henk! Hoe kwamen de Romeinen aan slaafgemaakten?

De Romeinen kregen de meeste slaafgemaakten uit hun veroveringstochten en uit de slavenhandel.

Als de Romeinen een gebied veroverden, werd een groot deel van de bevolking als slaafgemaakte naar Italië afgevoerd. Julius Caesar liet na zijn verovering van Gallië ruim 1 miljoen (!) slaafgemaakten uit de nieuw veroverde gebieden verkopen.

Toen de veroveringstochten voorbij waren, maakten de Romeinen gebruik van de slavenmarkten. Op de slavenmarkten werden mensen verkocht die het slachtoffer waren van piraten. Die overvielen dorpen, namen de bewoners gevangen en verkochten de mensen als slaafgemaakten op verschillende slavenmarkten. De belangrijkste slavenmarkt was de markt op het Griekse eilandje Delos. Hier werden op één dag wel 10.000 slaafgemaakten verkocht. Daar kochten de Romeinen hun slaafgemaakten.

Meester Henk! Kwamen de slaafgemaakten niet in opstand tegen hun meesters?

Een aantal keren zijn er slaafgemaakten in opstand gekomen. De bekendste slavenopstand was die van Spartacus.

Spartacus ontsnapte in 73 v. Chr., samen met 80 andere slaafgemaakten uit een gladiatorenschool in Capua. Zij verscholen zich in de heuvels rond de Vesuvius, een vulkaan in de buurt van Napels. Vandaar uit ondernamen zij strooptochten waarbij zij boerderijen overvielen. Toen dit bericht zich door Italië verspreidde, ontsnapten veel slaafgemaakten en vluchtten zij naar Spartacus. In een korte tijd stond Spartacus aan het hoofd van een “leger” van wel 70.000 ontsnapte slaafgemaakten.

De Romeinen probeerden de opstand neer te slaan maar werden meerdere malen verslagen. Pas toen zij de slaafgemaakten met tien legioenen soldaten bevochten, hadden zij succes. Spartacus en zijn “leger” werden door heel Italië opgejaagd en in 74 v. Chr. verpletterend verslagen. Spartacus stierf tijdens het gevecht. Zesduizend man werden gevangengenomen en gekruisigd langs de Via Appia, de hoofdweg van Rome naar Zuid-Italië.

Slaven hangen aan het kruis langs de Via Appia